ROA là gì, cách tính và áp dụng chỉ số ROA như thế nào?

Chỉ số ROA là một trong những công cụ đánh giá hiệu suất tài chính quan trọng trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán và quản lý doanh nghiệp. Chỉ số ROA được sử dụng để đo lường khả năng sinh lợi của một doanh nghiệp từ tài sản sử dụng. Vậy ROA là gì? Cách tính ROA như thế nào? ROA có ý nghĩa thế nào trong đầu tư chúng khoán? Những thắc mắc trên sẽ được VayOnlineNhanh giải đáp chi tiết trong bài viết sau.

ROA là gì?

ROA (Return On Asset) là tỷ suất sinh lời của tài sản trong một doanh nghiệp. Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu suất tài chính của doanh nghiệp. ROA cho thấy mối quan hệ giữa lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được và số vốn mà doanh nghiệp đã đầu tư vào tài sản.

Nó cho phép nhìn nhận xem việc quản lý và sử dụng tài sản của doanh nghiệp có tạo ra lợi nhuận hiệu quả hay không. Dô đó, ROA là một trong những chỉ số cơ bản mà các nhà đầu tư chứng khoán rất quan tâm để đưa ra các phương án đầu tư một cách thông minh nhất.

Ý nghĩa của chỉ số ROA trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán

Chỉ số ROA (Return On Asset) có ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Nó cung cấp cho nhà đầu tư thông tin về khả năng tạo ra lợi nhuận từ lượng vốn đầu tư hoặc lượng tài sản của một công ty.

ROA đối với các công ty cổ phần có sự khác biệt rất lớn và phụ thuộc vào ngành kinh doanh của công ty đó. Do đó, khi so sánh các công ty, nên so sánh ROA của mỗi công ty qua các năm và so sánh giữa các công ty có cùng ngành hoạt động.

Tài sản của một công ty được hình thành từ vốn vay và vốn chủ sở hữu, và cả hai nguồn vốn này đều được sử dụng để tài trợ cho các hoạt động của công ty. Hiệu quả của việc chuyển đổi vốn đầu tư thành lợi nhuận được thể hiện qua chỉ số ROA.

Khi ROA càng cao, tức là công ty đạt được nhiều lợi nhuận hơn từ lượng vốn đầu tư ít hơn. Điều này cho thấy công ty đang sử dụng tài sản một cách hiệu quả và có khả năng tạo ra lợi nhuận tốt.

Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, mức độ ưa chuộng của một công ty thường được đánh giá dựa trên chỉ số ROA. Một ROA cao cho thấy công ty đang tạo ra nhiều lợi nhuận từ số vốn gốc đầu tư và có khả năng quản lý tài sản tốt.

Điều này có thể làm tăng giá trị của chứng khoán của công ty và thu hút sự quan tâm từ nhà đầu tư. Những chứng khoán có ROA cao thường có mức giá cao hơn so với các loại chứng khoán khác trên thị trường.

Cách Tính ROA

Hiện nay, có rất nhiều cách tính ROA nhưng các nhà đầu tư thường sử dụng 2 cách sau đây:

Công thúc tính ROA cơ bản

• ROA = Lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản

Để tính toán ROA, nhà đầu tư sử dụng số liệu lợi nhuận sau thuế từ báo cáo kết quả kinh doanh và số liệu tổng tài sản từ bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp. Trong đó:

• Lợi nhuận sau thuế (hay còn gọi là lợi nhuận ròng) được tính bằng cách trừ doanh thu cho chi phí.
• Tổng tài sản của doanh nghiệp bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn vay nợ, và là số vốn mà doanh nghiệp sử dụng để kinh doanh.

Công thức tính ROA được sử dụng bởi các nhà đầu tư

Ccông thức cơ bản của ROA chỉ tính toán theo thời điểm, trong khi các nhà đầu tư thường muốn đánh giá hiệu quả trong một thời kỳ dài hơn. Vì vậy, chúng ta có một công thức nâng cao để tính ROA:

• ROA = Lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản bình quân

Trong công thức này, tổng tài sản bình quân được tính bằng cách lấy trung bình cộng của tài sản đầu kỳ và tài sản cuối kỳ, cụ thể như sau:

• Tổng tài sản bình quân = (Tài sản đầu kỳ + Tài sản cuối kỳ) / 2

Ví dụ cách tính ROA

Giả sử công ty A và công ty B cùng có khoản thu nhập ròng là 10 tỷ đồng. Tuy nhiên, công ty A có tổng tài sản là 50 tỷ đồng, trong khi công ty B có tổng tài sản là 100 tỷ đồng. Áp dụng vào công thức tính ROA đã được cung cấp phía trên, ta có:

• ROA công ty A = 10 tỷ đồng / 50 tỷ đồng = 20%.
• ROA công ty B = 10 tỷ đồng / 100 tỷ đồng = 10%

Dựa vào các số liệu này, ta có thể kết luận rằng công ty A hiệu quả hơn trong việc quản lý tài sản để tạo ra lợi nhuận so với công ty B. Mặc dù cả hai công ty đều có cùng mức thu nhập ròng, nhưng công ty A đạt được tỷ lệ ROA cao hơn do sử dụng số vốn đầu tư (tổng tài sản) một cách hiệu quả hơn.

Mỗi quan hệ giữa chỉ số ROA và ROE

Trong phân tích đầu tư chứng khoán, ngoài chỉ số ROA thì chỉ số ROE cũng là một thông tin quan trọng được các nhà đầu tư sử dụng để đánh giá hiệu quả hoạt động của một doanh nghiệp. Hai chỉ số này có mối liên hệ mật thiết và không thể tách rời. Do đó, để có cái nhìn toàn diện về hiệu quả hoạt động của một công ty, các nhà đầu tư cần xem xét cả ROA và ROE.

ROE là tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu của công ty và được tính bằng cách chia lợi nhuận ròng cho vốn chủ sở hữu. ROE cho thấy khả năng của công ty trong việc tạo ra lợi nhuận từ số vốn mà các cổ đông đã đầu tư. Nếu ROA đo hiệu quả quản lý tài sản để tạo ra lợi nhuận, thì ROE đo hiệu quả quản lý tiền mà cổ đông đã đầu tư để tạo ra lợi nhuận.

Thông thường, khi xét đến lợi ích của nhà đầu tư, ROE thường được coi trọng hơn. ROE giúp nhà đầu tư hiểu được hiệu quả của các khoản đầu tư mà họ đã đặt vào một công ty cụ thể. Nó cho phép nhà đầu tư đánh giá xem công ty đang tận dụng tốt vốn chủ sở hữu để tạo ra lợi nhuận hay không.

Tuy nhiên, ROA vẫn đóng vai trò bổ trợ quan trọng để cung cấp thông tin về hiệu quả quản lý tài sản và khả năng tạo ra lợi nhuận từ số vốn đầu tư.

Tóm lại, ROA và ROE là hai chỉ số quan trọng trong phân tích đầu tư chứng khoán. Mỗi chỉ số đo lường một khía cạnh khác nhau của hiệu quả hoạt động của công ty và cần được xem xét cùng nhau để có cái nhìn toàn diện về hiệu quả tài chính của một doanh nghiệp.

Tỷ lệ ROA bao nhiêu là hợp lý?

Theo tiêu chuẩn quốc tế, một doanh nghiệp được đánh giá là hoạt động hiệu quả khi có mức ROA từ 7.5% trở lên được coi là tốt và nếu có số này vượt qua ngưỡng 20% được coi là rất xuất sắc. Tuy nhiên, để xác định mức ROA được coi là tốt cho mỗi doanh nghiệp, cần xem xét nhiều yếu tố quan trọng như sau:

• Lĩnh vực hoạt động: Mỗi lĩnh vực doanh nghiệp có cơ cấu tài sản khác nhau. Ví dụ, các công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp nặng (như sản xuất thép, xi măng) thường yêu cầu tài sản cố định rất lớn, điều này có thể làm giảm mức ROA. Trái lại, các công ty trong lĩnh vực hàng tiêu dùng không yêu cầu cao về tài sản cố định, do đó có thể có mức ROA tương đối cao hơn.
• So sánh với đối thủ cùng ngành: Để đánh giá hiệu quả quản lý tài sản, cần so sánh ROA của doanh nghiệp với các đối thủ cùng ngành. Dựa vào lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động, có thể xác định được ROA trung bình của ngành đó. Nếu ROA của doanh nghiệp vượt trội hơn so với trung bình ngành, điều này cho thấy doanh nghiệp có hiệu quả tốt trong việc quản lý tài sản.
• So sánh với kết quả hoạt động trước đó: Đánh giá ROA không chỉ dừng lại ở việc so sánh với các đối thủ cùng ngành. Cần xem xét sự thay đổi của ROA theo thời gian và so sánh với các kết quả hoạt động trước đây của doanh nghiệp.
• Theo dõi trong khoảng thời gian dài: Nhà đầu tư không nên chỉ dựa vào ROA trong một năm để đánh giá hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp. Thay vào đó, cần theo dõi ROA ít nhất trong 3 năm liên tiếp. Nếu ROA duy trì ổn định ở mức 10% hoặc tăng dần đều trong 3 năm liên tiếp, điều này cho thấy doanh nghiệp có tài chính ổn định.

Kinh nghiệm sử dụng chỉ số ROA hiệu quả trong đầu tư chứng khoán

Trong quá trình đầu tư chứng khoán, đánh giá hiệu suất tài chính của một doanh nghiệp là điều vô cùng quan trọng và ROA là một trong những chỉ số cơ bản hỗ trợ cho bạn trong việc này.  Để sử dụng ROA một cách hiệu quả, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Xem xét sự tin cậy của Báo cáo tài chính: Nhà đầu tư cần đánh giá độ tin cậy của báo cáo tài chính mà doanh nghiệp công bố. Điều này đảm bảo rằng dữ liệu ROA được cung cấp là chính xác và đáng tin cậy.
• Lưu ý đặc thù của lĩnh vực kinh doanh: Mỗi lĩnh vực kinh doanh có những tiêu chí nhận định khác nhau về chỉ số ROA. Do đó, nhà đầu tư cần lưu ý đặc điểm của lĩnh vực đó để đưa ra nhận định chính xác về ROA.
• Theo dõi sự tăng trưởng của ROA qua các năm: Nếu ROA của một doanh nghiệp có sự tăng trưởng ổn định qua các năm, đây là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, nếu chỉ số này thay đổi không đáng tin cậy, cần chú ý và xem xét nguyên nhân.
• Kết hợp với các chỉ số khác: Để đánh giá toàn diện hơn, nhà đầu tư nên kết hợp ROA với các chỉ số khác như ROE (tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu) và ROS (tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu). Điều này giúp cung cấp một cái nhìn tổng thể về hiệu suất tài chính của doanh nghiệp.
• Chú ý đến tỷ lệ lãi suất và đòn bẩy tài chính: Nhà đầu tư nên quan tâm đến tỷ lệ lãi suất mà công ty phải trả cho các khoản vay nợ. Nếu ROA cao hơn chi phí vay, điều này cho thấy công ty tận dụng tốt đòn bẩy tài chính.
• Không nên qua dựa dẫm vào chỉ số ROA: Đây không phải là một công cụ tối ưu để so sánh giữa các doanh nghiệp có quy mô và lĩnh vực kinh doanh khác nhau vì mỗi lĩnh vực có đặc thù riêng. Thậm chí trong cùng một ngành và cùng quy mô, ROA cũng có thể khác nhau do giai đoạn vòng đời của doanh nghiệp. Ví dụ, các công ty đang ở giai đoạn đầu tư hoặc tiếp cận thị trường thường có ROA thấp hơn nhiều so với những công ty đang trong giai đoạn tăng trưởng.

Tổng kết

Hy vọng những thông tin được VayOnlineNhanh chia sẻ qua bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn ROA là gì cũng như cách tính ROA và áp dụng chỉ số này trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Mặc dù đây chỉ là những chỉ số cơ bản những vẫn được sử dụng rất phổ biến bởi các nhà đầu tư. Bạn không nên chỉ đánh giá các doanh nghiệp qua chỉ số ROA mà cần kết hợp thêm nhiều chỉ số khác.