IMF là gì, quỹ tiền tệ quốc tế có vai trò như thế nào?

Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác tài chính và phát triển kinh tế toàn cầu. Tổ chức quốc tế có nhiệm vụ thiết lập và giám sát hệ thống tài chính toàn cầu cũng như các hoạt động mậu dịch quốc tế và ngoại hối.

Hãy cùng tìm hiểu IMF là gì và cách mà IMF hỗ trợ các nền kinh tế thành viên trong bài viết dưới đây của VayOnlineNhanh nhé!

IMF là gì?

IMF (viết tắt của: International Monetary Fund) dịch sang tiếng Việt là Quỹ Tiền tệ Quốc tế, một tổ chức quốc tế có trụ sở chính tại Washington, D.C., Hoa Kỳ.

MF được thành lập nhằm giám sát hệ thống tài chính toàn cầu bằng cách theo dõi tỷ giá hối đoái và cán cân thanh toán của các quốc gia. Ngoài ra, tổ chức cũng cung cấp hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho các quốc gia thành viên khi được yêu cầu.

Với 190 quốc gia hội viên, IMF có nhiệm vụ chính là thúc đẩy sự ổn định tài chính và tăng cường sự phát triển kinh tế toàn cầu. Tổ chức này cung cấp các dịch vụ và chính sách tài chính cho các quốc gia thành viên, nhằm giúp họ duy trì ổn định tài chính, quản lý rủi ro và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Lịch sử hình thành và phát triển của quỹ tiền tệ quốc tế (IMF)

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) được hình thành vào tháng 7/1944 tại Hội nghị Bretton Woods, diễn ra tại New Hampshire, Hoa Kỳ. Hội nghị này được tổ chức bởi Liên hợp quốc và có sự tham gia của 44 quốc gia. Mục tiêu chính của hội nghị là xây dựng khuôn khổ hợp tác kinh tế quốc tế và ngăn chặn tình trạng phá giá tiền tệ cạnh tranh, đã đóng góp vào cuộc Đại suy thoái trong những năm 1930.

Sau Hội nghị Bretton Woods, vào ngày 1/3/1947, IMF bắt đầu hoạt động và trở thành cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc. Vào ngày 8/5/1947, IMF tiến hành cho vay khoản tiền đầu tiên.

IMF xây dựng quỹ tài chính của mình thông qua việc thu phí thành viên, được gọi là hạn ngạch. Mỗi quốc gia thành viên đóng góp một khoản tiền dựa trên quy mô kinh tế của quốc gia đó, điều này đồng nghĩa với việc các nền kinh tế lớn phải đóng góp mức tiền lớn hơn. Do đó, nguồn tài trợ chính của IMF đến từ các khoản đóng góp của các quốc gia thành viên.

Lịch sử hình thành và phát triển của quỹ tiền tệ quốc tế (IMF)

IMF đã xây dựng một ngưỡng cho vay và mức đóng góp của các quốc gia thành viên. Số phiếu biểu quyết của mỗi quốc gia tùy thuộc vào mức độ đóng góp của quốc gia đó cho IMF. Các quốc gia thành viên có cổ phần lớn nhất trong IMF hiện nay bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Đức, Anh và Pháp.

Trải qua các thời kỳ biến động của nền kinh tế và hệ thống tiền tệ toàn cầu, IMF đã nỗ lực phát triển hoạt động của mình theo hai hướng chính: ổn định tỷ giá hối đoái và đấu tranh chống lại các biện pháp hạn chế và phân biệt đối xử.

Trong những thập kỷ sau Thế chiến II, kinh tế và hệ thống tiền tệ toàn cầu đã trải qua nhiều thay đổi lớn, đồng thời vai trò của IMF càng trở nên quan trọng, đòi hỏi sự thích ứng và cải tổ.

Sự tiến bộ mạnh mẽ của công nghệ và thông tin liên lạc đã tăng cường xu hướng hội nhập của các thị trường và củng cố sự kết nối giữa các nền kinh tế quốc gia. Với sự gia tăng số lượng quốc gia thành viên, ảnh hưởng của IMF lên kinh tế toàn cầu cũng ngày càng tăng lên.

Cơ cấu của IMF

Cơ cấu hoạt động của IMF đảm bảo sự đại diện và tham gia của các quốc gia thành viên trong quá trình ra quyết định và điều hành của IMF. Bao gồm hai thành phần chính:

Hội đồng quản đốc (Hội đồng thống đốc)

Hội đồng quản đốc là cơ quan cao nhất trong IMF. Mỗi quốc gia thành viên được đại diện bởi một người đại diện chính và một người phụ trách trong Hội đồng quản đốc. Hội đồng quản đốc có trách nhiệm quyết định các chính sách và hướng đi chung của IMF, bao gồm việc thay đổi quy tắc và quy định của tổ chức. Họ cũng giám sát hoạt động và quản lý tài chính của IMF.

Ban giám đốc

Ban giám đốc bao gồm 25 giám đốc điều hành, đại diện cho các quốc gia thành viên. Tổng giám đốc là người đứng đầu Ban giám đốc và được bầu chọn bởi các giám đốc điều hành. Ban giám đốc có trách nhiệm chỉ đạo các hoạt động hàng ngày của IMF, đưa ra quyết định về việc cung cấp hỗ trợ tài chính cho các quốc gia thành viên và định rõ các chính sách và quy tắc của IMF.

Chức năng của Quỹ tiền tệ quốc tế

IMF có các chức năng chính sau đây:

Giám sát tình hình kinh tế – tài chính: IMF theo dõi và đánh giá tình hình kinh tế – tài chính của các quốc gia thành viên và cả toàn cầu. Qua việc thu thập và phân tích thông tin, IMF cung cấp tư vấn cho các quốc gia về chính sách kinh tế và tài chính nhằm thúc đẩy sự ổn định và phát triển bền vững.
Cung cấp hỗ trợ tài chính: IMF cung cấp hỗ trợ tài chính cho các quốc gia thành viên trong ngắn hạn và trung hạn khi chúng gặp khó khăn tạm thời về cán cân thanh toán. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro tài chính và ổn định hệ thống tài chính quốc tế.
Trợ giúp kỹ thuật: IMF cung cấp trợ giúp kỹ thuật cho các quốc gia thành viên, đặc biệt là cho các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển, nhằm tăng cường khả năng quản lý tài chính, cải thiện chính sách kinh tế và thực hiện các biện pháp cải cách kinh tế.

Mục đích hình thành nên IMF

Mục đích chính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) bao gồm:

Nuôi dưỡng tập đoàn tiền tệ toàn cầu và thiết lập tài chính an toàn: IMF nhằm tạo điều kiện cho sự phát triển của hệ thống tài chính toàn cầu, đảm bảo an ninh và ổn định tài chính. Điều này góp phần thúc đẩy thương mại quốc tế, tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và giảm đói nghèo.
Hoạt động tư vấn và cộng tác quốc tế: IMF thông qua hoạt động tư vấn và cộng tác, hỗ trợ các quốc gia thành viên trong việc thúc đẩy hợp tác quốc tế và phát triển kinh tế. Qua việc chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, IMF đóng vai trò tư vấn để nâng cao khả năng quản lý tài chính và thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Mở rộng và thúc đẩy hoạt động mậu dịch quốc tế: IMF đề xuất các biện pháp nhằm mở rộng và thúc đẩy hoạt động mậu dịch quốc tế, tạo điều kiện cho tăng trưởng kinh tế và việc làm. Bằng cách giám sát và hỗ trợ các chính sách kinh tế, IMF đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường tỷ lệ việc làm và thu nhập thực tế của các quốc gia thành viên.
Ổn định ngoại hối và thúc đẩy hoạt động mậu dịch quốc tế: IMF đảm bảo ổn định ngoại hối thông qua việc xây dựng các quy luật và trật tự trong giao dịch ngoại hối giữa các quốc gia thành viên. Điều này giúp tránh phá giá tiền tệ và cạnh tranh không lành mạnh. IMF cũng đóng góp vào việc gỡ bỏ các rào cản ngoại hối để tăng cường hoạt động mậu dịch quốc tế.
Hỗ trợ thành lập hệ thống thanh toán chung: IMF hỗ trợ các quốc gia thành viên trong việc xác lập một hệ thống thanh toán chung, giúp tăng cường tính hiệu quả và đảm bảo an toàn trong việc thanh toán quốc tế.
Cung cấp nguồn lực dự trữ: IMF cung cấp nguồn lực dự trữ để đảm bảo an toàn tài chính toàn cầu và giúp đối phó với các tình huống khó khăn tạm thời trong cân bằng thanh toán của các quốc gia thành viên.

Vai trò của quỹ tiền tệ quốc tế

Với mục tiêu xây dựng một hệ thống tài chính và tiền tệ ổn định, IMF đã đóng góp đáng kể vào việc phát triển và thúc đẩy sự phát triển kinh tế của các quốc gia thành viên. Dưới đây là mô tả chi tiết về những vai trò quan trọng mà IMF đảm nhiệm:

Đo và đánh giá tình hình kinh tế vĩ mô: IMF phát triển các công cụ để các quốc gia có thể đo lường và đánh giá tình hình kinh tế vĩ mô. Điều này giúp cải thiện chính sách tài chính và tiền tệ, ổn định tài chính và giá cả tiền tệ.
Xây dựng cộng đồng chuyên gia toàn cầu: IMF tạo ra một cộng đồng chuyên gia toàn cầu thông qua các hoạt động đối thoại, nghiên cứu, tư vấn và hỗ trợ, đào tạo kỹ thuật. Điều này giúp các quốc gia thành viên có thể học hỏi và áp dụng những phương pháp tốt nhất để phát triển kinh tế.
Tăng trưởng mậu dịch quốc tế và cân đối hoạt động kinh tế: IMF cung cấp hỗ trợ để tạo điều kiện mở rộng và tăng trưởng cân đối hoạt động mậu dịch quốc tế. Điều này giúp các quốc gia thành viên đạt được tỷ lệ việc làm cao, thu nhập thực tế lớn và phát triển nguồn lực sản xuất.
Hỗ trợ cân đối cán cân thanh toán: IMF giúp rút ngắn thời gian và giảm khó khăn cho các quốc gia thành viên trong việc cân đối cán cân thanh toán bằng cách cung cấp nhiều nguồn lực dự trữ từ quỹ.
Hỗ trợ hệ thống thanh toán đa phương: IMF hỗ trợ loại bỏ các hạn chế về ngoại hối và hỗ trợ thành lập hệ thống thanh toán đa phương giữa các quốc gia thành viên. Điều này giúp tăng trưởng mậu dịch quốc tế và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh tế toàn cầu.

Tổ chức IMF hoạt động trong lĩnh vực nào?

Để hiểu rõ hơn IMF là gì, chúng ta sẽ đi tìm hiểu về lĩnh vực hoặc động của tổ chức IMF ngay dưới đây:

Tỷ giá hối đoái

Tỷ giá hối đoái là một cụm từ chỉ tỉ lệ trao đổi giữa các loại tiền tệ khác nhau trên thị trường quốc tế. Trước đây, nhiều nước thực hiện chế độ tỷ giá hối đoái cố định nhằm đảm bảo sự ổn định trong giao dịch thương mại.

Tuy nhiên, kể từ khi IMF phê chuẩn chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái linh hoạt vào năm 1971, các quốc gia đã có thể điều chỉnh tỷ giá theo linh hoạt, tăng hoặc giảm giá trị của đồng tiền để xử lý các vấn đề mất cân bằng cơ bản trong cán cân thanh toán.

Từ năm 1971, hầu hết các đồng tiền trên thế giới đã được tự do lưu hành và tỷ giá hối đoái đã trở nên biến động. IMF đã không còn quyền kiểm soát tỷ giá hối đoái. Tuy nhiên, các quốc gia thành viên vẫn phải tuân thủ các quy tắc và hành vi phù hợp được đề ra bởi IMF, nhằm tránh việc thực hiện các biện pháp kiểm soát tỷ giá hối đoái có thể gây hại cho các quốc gia thành viên.

Phương tiện thanh toán quốc tế

Phương tiện thanh toán quốc tế của IMF bao gồm việc thực hiện dự trữ các đồng tiền quốc gia và tài sản dự trữ quốc tế, không tính số lượng vàng mà các quốc gia thành viên phải đóng góp.

Mỗi quốc gia thành viên phải đóng 75% hạn mức bằng đồng tiền của họ và 25% bằng tài sản dự trữ quốc tế. Điều này cho phép các quốc gia thành viên được vay hoặc rút vốn từ IMF để hỗ trợ trong trường hợp gặp khó khăn về cán cân thanh toán.

Trong cơ chế thông thường, các quốc gia gặp khó khăn về thanh toán có thể rút vốn, bắt đầu với việc rút 25% đầu tiên khi cần thiết. Tuy nhiên, để rút phần còn lại, các quốc gia thành viên cần đạt được sự thỏa thuận với IMF và triển khai các biện pháp nhằm giải quyết tình hình thâm hụt cán cân thanh toán và hoàn trả phần vốn rút trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 năm.

Ngoài ra, vào năm 1970, IMF đã tạo ra một phương tiện thanh toán quốc tế mới được gọi là quyền rút vốn đặc biệt (special drawing rights – SDR) nhằm hỗ trợ thanh toán trên phạm vi quốc tế.

Tổ chức IMF đã hỗ trợ Việt Nam như thế nào?

Sau khi đã biết được IMF là gì, liệu bạn có đang thắc mắc rằng Việt Nam đã nhận hỗ trợ từ tổ chức này hay chưa? Đáp án sẽ có nayg sau đay:

Từ năm 1976, sau khi chính thức gia nhập quy chế hội viên, Việt Nam đã có quyền được hưởng các khoản vay từ IMF. Trong giai đoạn từ 1976 đến 1981, Việt Nam đã nhận được khoảng 200 triệu USD từ IMF nhằm giải quyết khó khăn trong cân đối cán cân thanh toán. Tuy nhiên, vào năm 1984, do phát sinh nợ quá hạn, Việt Nam bị IMF đình chỉ quyền vay vốn.

Từ năm 1985 đến tháng 10/1993, hai bên đã duy trì quan hệ thông qua đối thoại chính sách, nhằm tham khảo về nền kinh tế vĩ mô hàng năm.

Tổ chức IMF đã hỗ trợ Việt Nam như thế nào?

Sau đó, từ năm 1993 đến 2004, Việt Nam và IMF đã nối lại quan hệ tài chính, và trong khoảng thời gian đó, Việt Nam đã nhận được tổng cộng 4 khoản vay từ IMF, với tổng vốn là 1,094 triệu Đô la Mỹ. Trong số này, số tiền giải ngân đạt 670.8 triệu Đô la Mỹ, trong đó có 209.2 triệu Đô la Mỹ đối với chương trình Tăng trưởng và Xóa đói giảm nghèo.

Kể từ năm 2004, không có chương trình vay vốn mới giữa Việt Nam và IMF. Tuy nhiên, IMF tiếp tục thực hiện nhiều hoạt động tư vấn chính sách và hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, bao gồm ngân hàng, tài chính, thương mại, cải cách doanh nghiệp nhà nước, tiền tệ, ngoại hối.

Nhiều cán bộ từ ngân hàng Nhà nước và các bộ ngành liên quan đã được tham gia các khoá đào tạo và hội thảo do IMF tài trợ.

Tổng kết

Đến đây, chắc hẳn bạn đã biết được IMF là gì cũng như vai trò của nó trong hệ thống tài chính quốc tế. Tổ chức này cung cấp các khoản vay, tư vấn chính sách và hỗ trợ kỹ thuật cho các nền kinh tế thành viên đang gặp khó khăn. Hy vọng những thông tin mà VayOnlineNhanh đã chia sẻ ở bài viết trên giúp bạn có thêm những kiến thức hữu ích.