Đòn bẫy tài chính là gì, làm sao để tính và sử dụng hiệu quả?

Ngày nay, đòn bẫy tài chính được sử dụng phổ biến bởi các nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp nhằm nắm bắt những cơ hội thu về lợi nhuận những lại không đủ vốn. Vậy đòn bẫy tài chính là gì? Làm sao để tính đòn bẫy tài chính? Sử dụng đòn bẫy như thế nào để hạn chế tối đa rủi ro? Hãy cùng VayOnlineNhanh đi tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây nhé!

Đòn bẫy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage – FL) là một công cụ trong lĩnh vực tài chính, cho biết mức độ sử dụng vốn vay để tăng tỷ suất lợi nhuận. Bằng cách sử dụng số tiền vay này, người sử dụng có thể mua tài sản với kỳ vọng rằng thu nhập hoặc lợi nhuận từ tài sản mới sẽ vượt qua chi phí vay.

Điều này cho phép người sử dụng thu được lợi nhuận tiềm năng từ giao dịch với một phần nhỏ của vốn riêng. Để hiểu rõ hơn bạn hãy tham khảo ví dụ sau đây:

Anh A mua một căn chung cư B đang trong quá trình thi công với tổng giá trị là 2 tỷ đồng, nhưng chỉ trả trước 500 triệu đồng cho Chủ đầu tư B. Số tiền còn lại (1 tỷ 5) Anh A vay từ ngân hàng. Sau khi căn chung cư hoàn thiện, Anh A bán nó với giá 2 tỷ 5 và tìm được người mua ngay sau đó.

Khi tính toán lợi nhuận, trừ đi số tiền vay từ ngân hàng (1 tỷ 650 triệu đồng, trong đó có 150 triệu đồng là tiền lãi/năm) và số tiền vốn ban đầu (500 triệu đồng), Anh A thu về 350 triệu đồng tiền lãi sau một năm đầu tư.

Tuy nhiên, đòn bẩy tài chính mang đến nhiều rủi ro và chỉ nên được sử dụng bởi những nhà đầu tư có kiến thức và khả năng đánh giá thị trường tốt. Nếu giá bán căn hộ thấp hơn dự kiến, người bán có thể gặp khó khăn để đạt được lợi nhuận hoặc thậm chí phải trả thêm tiền để trả nợ ngân hàng. Do đó, việc đánh giá kỹ lưỡng và hiểu rõ rủi ro là rất quan trọng khi sử dụng đòn bẩy tài chính.

Vai trò của đòn bẫy tài chính

Đòn bẩy tài chính có thể được coi như một con dao hai lưỡi, mang đến cơ hội lợi nhuận cao nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nhà đầu tư. Mặc dù vậy, trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, đòn bẩy tài chính được sử dụng rộng rãi bởi hầu hết các nhà đầu tư, bao gồm cả cá nhân và tổ chức.

Công cụ đòn bẩy tài chính thường được sử dụng bởi những nhà đầu tư có tính mạo hiểm cao và thích thú với việc lướt sóng thị trường. Vai trò của đòn bẩy tài chính có thể được thể hiện như sau:

Bù đắp thiếu hụt vốn: Đòn bẩy tài chính cho phép doanh nghiệp bù đắp thiếu hụt vốn để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh. Điều này giúp gia tăng tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp trong tương lai.
Tăng lợi nhuận từ vốn chủ sở hữu: Đòn bẩy tài chính là một công cụ để thúc đẩy mức tăng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp từ nguồn vốn chủ sở hữu. Bằng cách sử dụng vốn vay, doanh nghiệp có thể đạt được lợi nhuận cao hơn so với việc sử dụng chỉ vốn riêng.
“Lá chắn thuế” cho doanh nghiệp: Theo quy định pháp luật, khoản vay và lãi phải trả được tính vào chi phí của doanh nghiệp và khấu trừ vào thu nhập chịu thuế khi quyết toán. Điều này giúp giảm thiểu số tiền thuế phải nộp và tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy tài chính cũng đi đôi với rủi ro. Sự biến động của thị trường và khả năng thanh toán nợ vay có thể ảnh hưởng đến tình hình tài chính của nhà đầu tư. Do đó, việc đánh giá cẩn thận và hiểu rõ rủi ro là cực kỳ quan trọng khi áp dụng đòn bẩy tài chính trong hoạt động đầu tư.

Cách tính đòn bẫy tài chính

Có hai cách tính đòn bẩy tài chính như sau:

Hệ số nợ chia cho tổng tài sản (Debt / Asset)
Hệ số nợ chia cho vốn chủ sở hữu (Debt / Equity)

Ví dụ:

Giả sử Anh A đặt lệnh mua cổ phiếu B với tổng trị giá là 1000 đô. A quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính để gia tăng lợi nhuận tối đa đạt được. Cụ thể như sau:

Khi không sử dụng đòn bẩy tài chính và cổ phiếu B tăng/giảm 5% sau một tuần, A sẽ lãi/lỗ 50 đô.
Khi sử dụng đòn bẩy với tỷ lệ 1:10 và cổ phiếu B tăng/giảm 5%, A sẽ lãi/lỗ 500 đô.
Khi sử dụng đòn bẩy với tỷ lệ 1:50 và cổ phiếu B tăng/giảm 5%, A sẽ lãi/lỗ 2500 đô.
Khi sử dụng đòn bẩy với tỷ lệ 1:500 và cổ phiếu B tăng/giảm 5%, A sẽ lãi/lỗ 25000 đô.

Công thức tính đòn bẩy tài chính khi có thêm lãi vay được thể hiện như sau:

Ý nghĩa của từng thành phần:

EBIT: Lợi nhuận trước thuế và lãi vay.
F: Chi phí cố định.
v: Chi phí biến đổi trên 1 đơn vị sản phẩm.
p: Giá bán.
Q: Số lượng sản phẩm.
I: Lãi vay phải trả.

Hãy xem xét một ví dụ cụ thể để hình dung cách tính đòn bẩy tài chính:

Doanh nghiệp A hoạt động trong lĩnh vực thời trang giá rẻ với tổng vốn là 100.000.000 VNĐ, trong đó có 50.000.000 VNĐ là vốn vay với lãi suất 10% mỗi năm. Phần còn lại là vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Dự kiến trong năm 2022, doanh nghiệp A có khả năng bán được 10.000 sản phẩm. Giá bán mỗi sản phẩm là 20.000 VNĐ. Chi phí biến đổi cho mỗi sản phẩm là 14.000 VNĐ, và tổng chi phí cố định là 40.000.000 VNĐ.

Các thông số trong công thức tính đòn bẩy tài chính là:

I: Lãi vay phải trả = 50.000.000 VNĐ x 10% = 5.000.000 VNĐ
F: Chi phí cố định = 40.000.000 VNĐ
v: Chi phí biến đổi trên 1 đơn vị sản phẩm = 14.000 VNĐ
p: Giá bán = 20.000 VNĐ
Q: Số lượng sản phẩm = 10.000 sản phẩm

Áp dụng công thức trên, ta có thể tính lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT) như sau:

EBIT = 10.000 x (20.000 – 14.000) – 40.000.000 = 20.000.000 VNĐ

Khi đó, mức độ tác động của đòn bẩy tài chính (DFL) được tính bằng công thức:

DFL = 20.000.000 / (20.000.000 – 5.000.000) = 1,34

Như vậy, khi doanh nghiệp A tăng/giảm 1% lợi nhuận này, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu sẽ tăng/giảm 1,34%.

Những đòn bẫy tài chính phổ biến nhất trong cuộc sống

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường phải đối mặt với những quyết định tài chính quan trọng. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng nhận ra rằng có những “đòn bẩy tài chính” tiềm ẩn trong những quyết định đó. Dưới đây là những đòn bẫy thường gặp nhất trong cuộc sống:

Sử dụng tiền không phải của mình

Đòn bẩy này có thể được chia thành 2 hình thức phổ biến:

Vay từ các ngân hàng hoặc công ty tài chính

Người đầu tư có thể vay tiền từ các ngân hàng hoặc công ty tài chính để đầu tư và trả lãi theo kỳ hạn. Tuy nhiên, việc có mức nợ cao có thể mang đến nguy cơ cao bị kiệt quệ tài chính hoặc thậm chí phá sản.

Huy động vốn từ các cổ đông

Các công ty cổ phần có thể phát hành cổ phiếu để thu hút nguồn vốn vào hoạt động của công ty, đây cũng là một hình thức đòn bẩy tài chính.

Tham khảo ý tưởng hữu ích từ người khác

Đôi khi, ý tưởng cá nhân không đủ để đạt thành công. Do đó, việc tận dụng ý tưởng sáng tạo từ người khác hoặc lắng nghe và tổng hợp quan điểm từ nhiều phía là cần thiết để tạo ra một kế hoạch đầu tư hiệu quả. Hợp tác với những người có cùng chí hướng và khai thác ý tưởng từ họ có thể mang lại lợi ích lớn.

Học hỏi kinh nghiệm từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp

Học hỏi và kết hợp kinh nghiệm của bản thân với những nhà đầu tư chuyên nghiệp khác giúp đúc rút ra nguyên tắc và bí quyết đầu tư thành công. Việc này có thể giúp tối đa hóa kết quả đầu tư trong thời gian ngắn.

Sử dụng thời gian của người khác

Chủ doanh nghiệp thường sử dụng thời gian của đội ngũ nhân sự để tạo ra nhiều tài sản hơn, nhanh hơn và có giá trị hơn thay vì tự mình làm toàn bộ công việc.

Thuê người làm việc để tạo ra nhiều tài sản hơn

Thuê nhân sự và giao phó trách nhiệm cho người khác những công việc mà bạn không có khả năng thực hiện. Dù một người có tài giỏi cỡ nào thì cũng không phải là toàn năng.

Nếu bạn không biết về một lĩnh vực nào đó thì tại sao không đi thuê người giỏi về lĩnh vực đó còn mình thì tập trung hơn vào cái mình giỏi nhất. Đây là một hình thức đòn bẩy mà các chủ doanh nghiệp thường sử dụng để tạo nên sức mạnh cộng hưởng và đạt được thành công.

Một số kinh nghiệm giúp sử dụng đòn bẫy hiệu quả

Đòn bẩy tài chính có khả năng nhân bội số khoản lợi nhuận hoặc thua lỗ, tạo ra cơ hội lớn cho nhà đầu tư. Do đó, việc sử dụng đòn bẩy cần được thực hiện cẩn thận và kỹ lưỡng. Dưới đây là một số kinh nghiệm quan trọng giúp sử dụng đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả:

Rèn luyện kiến thức và kinh nghiệm: Nhà đầu tư cần có kiến thức vững về thị trường và kỹ năng đánh giá rủi ro. Điều này giúp tránh những lần “hú tim” khi giá cả dao động và đòn bẩy tài chính có thể làm tăng tỷ suất lỗ.
Sử dụng đòn bẩy trong điều kiện thị trường phù hợp: Chỉ nên sử dụng đòn bẩy khi có đủ thông tin và tin tưởng rằng thị trường sẽ có biến động như kỳ vọng. Điều này giúp tận dụng tối đa tác dụng của đòn bẩy tài chính.
Lựa chọn đơn vị hỗ trợ tài chính đáng tin cậy: Khi vay vốn, cần chọn các đơn vị tài chính có uy tín như ngân hàng và tổ chức tín dụng có tên tuổi. Điều này đảm bảo mức lãi suất ổn định và giúp phòng ngừa tình trạng rủi ro phá sản.
Cẩn trọng trong đánh giá tài sản: Trước khi sử dụng đòn bẩy để mua tài sản, cần thận trọng trong việc đánh giá giá trị của nó. Giá trị tài sản có thể thay đổi theo thời gian, vì vậy nên xây dựng chiến lược tài chính thấp hơn một chút so với mục tiêu hướng đến.
Đăng ký khoản vay phù hợp: Chỉ nên đăng ký khoản vay mà bạn có khả năng chi trả ổn định. Điều này giúp tránh tình trạng nợ nần quá tải và bảo vệ tài chính cá nhân hoặc doanh nghiệp.
Tập trung vào dòng tiền: Trong việc sử dụng đòn bẩy tài chính, hãy tập trung vào việc tạo ra dòng tiền để thu lợi nhuận cao. Điều này giúp đảm bảo khả năng chi trả nợ và tối đa hóa lợi nhuận từ đầu tư.

Tổng kết

Tóm lại, đòn bẩy tài chính là một công cụ quan trọng trong đầu tư và kinh doanh, giúp tăng cường tiềm năng sinh lời và phát triển.

Chắc chắn lợi nhuận tăng gắp bội thì cũng phải đi đôi với rủi ro tương tự nên khi sử dụng đòn bẫy tài chính cần phải cân nhắc kỹ lượng và đánh giá rủi ro một cách cẩn thận. Hy vọng những chia sẻ của VayOnlineNhanh đã đêm đến cho bạn những kiến thức hữu ích.