Fintech là gì, đặc điểm và các sản phẩm ứng dụng hiện nay

Fintech chắc hẳn là từ không còn xa lạ với những ai theo dõi sát ngành tài chính trong mấy năm trở lại đây. Nó thường xuyên được nhắc đến trong các hội thảo, cuộc họp và thậm chí trở thành chủ đề nóng để bàn luận bên bàn tiệc.

Vậy Fintech là gì? Để hiểu rõ hơn về thuật ngữ này, các bạn hãy theo dõi bài viết sau của VayOnlineNhanh nhé. 

Fintech Là Gì?

Fintech là từ viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Financial Technology” dịch ra tiếng Việt chính là công nghệ tài chính. Đây chính là việc ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là sự phát triển của Internet trong lĩnh vực tài chính và các giao dịch tín dụng ngân hàng.

Để dễ hiểu hơn, có thể lấy ví dụ thông qua sự phát triển về ngành Marketing. Trước đây chúng ta chỉ biết đến Marketing truyền thống thì Marketing hiện nay đang áp dụng công nghệ thông tin dẫn đến xu hướng Digital Marketing mới.

Công nghệ Fintech cũng vậy. Nhờ sự ứng dụng tích hợp theo hướng hiện đại hóa nên các giao dịch được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện và đơn giản.

Công nghệ Fintech được ứng dụng nhiều trong thanh toán điện tử và thanh toán trên các kênh thương mại điện tử tạo sự thuận lợi, nhanh chóng cho người tiêu dùng.

Fintech là một khái niệm khá rộng, hiện nay Fintech ám chỉ tất cả những thay đổi từ nhỏ nhất trong ngành tài chính từ tài chính ngân hàng, tài chính đầu tư đến tài chính giáo dục cho đến các xu hướng về công nghệ Blockchain.

Hệ Sinh Thái Fintech Là Gì?

Hệ sinh thái Fintech hay còn gọi là môi trường để cho Fintech phát triển. Tại Việt Nam, hệ sinh thái tồn tại dựa vào 3 yếu tố đó là: Khả năng tiếp cận vốn, hỗ trợ pháp lý và khả năng tiếp cận môi trường.

Hệ sinh thái Fintech hiện đang ở mặt ở một số mảng sau:

• Tài chính cá nhân.
• Trung gian thanh toán.
• Công nghệ bảo hiểm.
• Cho vay ngân hàng.
• Gọi vốn cộng đồng.
• Ngân hàng số.
• Điểm tín dụng.

Công Ty Fintech Là Gì?

Công ty Fintech chính là đơn vị cung cấp dịch vụ chính, đảm nhận chạy chương trình, thiết kế tạo ra những sản phẩm dịch vụ tài chính trên nền tảng Internet, điện thoại di động cho các ngân hàng và công ty tài chính.

Trước đây thì con số đó rất hiếm nhưng hiện nay được mở ra rất nhiều với 154 công ty Fintech trên thị trường Việt Nam còn trên thế giới con số ước tính lên đến 10.000 công ty Fintech.

Theo thống kế của Viện nghiên cứu phát triển công nghệ ngân hàng ĐHQG TP HCM thì có đến 154 công ty Fintech:

• 37 công ty hoạt động mảng thanh toán
• 25 công ty hoạt động lĩnh vực cho vay
• 22 công ty làm về Blockchain, Crypto & Remittance

Trong đó hơn 70% công ty Fintech Việt Nam có nguồn vốn đầu tư nước ngoài như Mỹ, Nhật Anh, Trung, Singapore…

Đối Tượng Sử Dụng Fintech Là Ai?

HIện nay có 4 đối tượng chính sử dụng Fintech:

• B2B cho ngân hàng
• Khách hàng doanh nghiệp
• B2C cho các doanh nghiệp nhỏ
• Người tiêu dùng

Xu hướng sử dụng Mobile Banking, sự gia tăng về thông tin, dữ liệu và những phân tích tài chính xác sẽ giúp bốn nhóm đối tượng tương tác với nhau theo nhiều cách mới.

Đặc Điểm Của Fintech

Một số đặc điểm về Fintech mà các bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn về thuật ngữ này như sau:

• Fintech trong ngân hàng là hỗ trợ các dịch vụ chuyển và thanh toán tiền.
• Fintech trong lĩnh vực tài chính là nền tảng kết nối người cho vay và đi vay mà không cần gặp trực tiếp. Mọi hoạt động tiếp cận, đăng ký…được hỗ trợ qua công ty cho vay sử dụng Fintech.
• Fintech hoạt động dựa trên trí tuệ nhân tạo, có thể nhận diện, thống kê và thiết lập các nhu cầu…qua hệ thống thuật toán.
• Fitech là bước khởi đầu của công nghệ 4.0, có khả năng làm thay đổi thói quen của người người vay từ truyền thông sang hình thức Online.
• Fintech còn thay đổi nguồn nhân lực tài chính trong tương lai, 1 người có thể hỗ trợ nhiều khách hàng trong một lần.

Các Công Ty Fintech Tại Việt Nam Cập Nhật Mới 2023

Hầu hết các công ty ứng dụng Fintech tại Việt Nam đều có vốn đầu tư nước ngoài, theo thống kê hiện nay Việt Nam có khoảng:

• 155 công ty hoạt động có ứng dụng lĩnh vực Fintech.
• 37 công ty hoạt động mảng thanh toán.
• 22 công ty hoạt động lĩnh vực BLockchain, Crypto & Remittance.
• Hơn 25 công ty lĩnh vực cho vay nhanh.

Công Ty Ứng Dụng Fintech Trong Lĩnh Vực Thanh Toán

• Công ty cổ phần giải pháp thanh toán Việt Nam – Vnpay
• Công ty cổ phần dịch vụ di động trực tuyến – Momo
• Công ty cổ phần dịch vụ trực tuyến Cộng đồng Việt – Payoo
• Công ty cổ phần Zion – Zalopay
• Công ty cổ phần và công nghệ dịch vụ Moca

Công Ty Ứng Dụng Fintech Trong Lĩnh Vực Vay Vốn

• Công ty Doctor Đồng
• Công ty Robocash
• Công ty Cashwagon
• Công ty Lenbox
• Công ty LendTop
• Công ty Vamo
• Công ty Tamo
• Công ty Tima
• Công ty Avay

Phân Nhóm Sản Phẩm Fintech

Dựa theo đối tượng sử dụng mà các sản phẩm trong fintech được chia làm 2 nhóm khác nhau, bao gồm:

Nhóm thứ 1

Là các sản phẩm phục vụ cho người tiêu dùng, các công cụ kỹ thuật số và công nghệ khác. Mục đích là cải thiện cách các cá nhân vay mượn, quản lý tiền bạc và tài trợ vốn cho các startup.

Nhóm thứ 2

Là các sản phẩm công nghệ “back-office”. Nhóm sản phẩm này hỗ trợ hoạt động của các định chế tài chính cũng như bản thân các fintech.

Trên thực tế thì ngoài những dịch vụ thông thường như cho vay, chuyển tiền, thanh toán,… Fintech còn cung cấp nhiều dịch vụ trải rộng hơn, chẳng hạn:

• Cho vay ngang cấp (peer to peer lending)
• Gọi vốn cộng đồng (crowdfunding)
• Tư vấn tài chính (personal finance)
• Quản trị dữ liệu (data management)
• Công nghệ bảo hiểm (insurtech)
• Tiền tệ số (crypto blockchain)

Các Sản Phẩm Của Fintech Là Gì?

Hầu hết các sản phẩm thuộc lĩnh vực tài chính đều ứng dụng Fintech mang đến cho người dùng những trải nghiệm mới và tiện ích. Các sản phẩm tiêu biểu của Fintech bao gồm:

Tiền Điện Tử

Bitcoin được biết đến là một loại tiền tệ kỹ thuật số phân cấp do Satoshi Nakamoto nghiên cứu, phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở vào năm 2009.

Việc trao đổi Bitcoin sẽ được thực hiện trực tiếp với sự hỗ trợ của thiết bị có kết nối internet mà không cần phải thông qua các tổ chức trung gian.

Ví dụ, một khách hàng ở Anh có thể chuyển tiền Bitcoin cho đối tác ở Việt Nam trên smartphone có kết nối internet mà không phải thông qua ngân hàng hay bất kỳ tổ chức trung gian nào.

Khác với loại tiền tệ điển hình, Bitcoin không có ngân hàng trung ương quản lý, nó hoạt động dựa trên phương thức ngang hàng trên mạng internet.

Có nhiều sàn giao dịch Bitcoin được lập ra để các nhà đầu tư dễ dàng trao đổi mua bán đồng tiền này. Với nguồn cung được giới hạn ở mức 21 triệu đồng Bitcoin nên nó sớm được đón nhân và sử dụng rộng rãi.

Ví Điện Tử

Tài khoản của ví điện tử có thể lưu trữ tất cả thông tin cá nhân của người dùng, thậm chí nó còn liên kết cả tài khoản ngân hàng để tiến hành giao dịch nhanh chóng hơn.

Chỉ cần bạn sở hữu điện thoại thông minh hay laptop, mạng wifi và tài khoản thì có thể thực hiện các giao dịch một cách nhanh chóng dù bất kì nơi nào.

Trong những năm gần đây, số lượng người dùng ví điện tử tăng mạnh. Một số ví điện tử phổ biến trên toàn thế giới như: PayPal, Alipay, Google Wallet…

Dịch Vụ Cho Vay Ngang Hàng P2P Lending

Trong vay vốn, Fintech được ứng dụng khá phổ biến, tiên phong chính là Lending Club, sản phẩm này được ứng dụng tại một câu lạc bộ cho vay ở Mỹ.

Với mục đích đem đến khoản vay nhanh nhất, họ đã ứng dụng công nghệ vào vao vốn. Khi đó người vay có thể nhận đươc khoản vay mà không cần đến gặp mặt.

Đến nay hình thức này đã khá phổ biến ở tất cả mọi nơi trên thế giới thông quan các sản phẩm App vay tiền Online. Vì vậy khi có nhu cầu vay vốn mọi người chỉ cần sử dụng 1 app hay 1 website bất kỳ, sau đó đơn vị app sẽ kết nối người vay với bên cho vay sau đó 2 bên thỏa thuận về điện kiện …

Mọi người hoàn toàn có thể chọn những app mình mong muốn để tiến hành chọn hạn mức, kỳ hạn và đăng ký hồ sơ ngay trên đó.

Chỉ trong thời gian ngắn nhất hệ thống sẽ duyệt khoản vay, tiền chuyển đến tài khoản ngân hàng và khi thanh toán mọi người có thể chuyển khoản online.

Ở Việt Nam hiện nay có rất nhiều đơn vị áp dụng cho vay tín dụng, tài chính thông qua app như: Doctordong, Vamo, Senmo, Robocash, Uvay, Zvay…Và hiện nay, không chỉ công ty tài chính mà các ngân hàng cũng bắt đầu thực hiện cho vay theo hình thức này.

Hỗ Trợ Giao Dịch Chứng Khoán

Trước đây muốn giao dịch, mua bán chứng khoán mọi người phải đến trực tiếp tại các sàn giao dịch hoạch mua trực tiếp từ đơn vị bán thì giờ đây mọi thứ đã khác khi nhờ công nghệ Fintech.

Theo đó, những nhà đầu tư có thể tham gia mua bán cổ phiếu theo nhu cầu của mình mà chỉ với chiếc điện thoại hay máy tính kết nối mạng.

Đặc biệt những ai có nhu cầu đầu tư chứng khoán, mua bán thì có thể tiến hành trực tiếp mà không cần phải qua môi giới.

Chuyển Tiền Online

Khi công nghệ chưa phát triển, mọi giao dịch đều phải thực hiện trực tiếp ở ngân hàng khi thực hiện giao dịch chuyển tiền hay nhận tiền.

Muốn chuyển tiền cho ai đó bạn phải mang tiền mặt đến ngân hàng hoặc chọn cách trích tài khoản ngân hàng bằng giấy ủy nhiệm chi ở các chi nhánh.

Tuy nhiên giờ đây nhờ công nghệ Fintech mà mọi người không cần mất thời gian điền giấy tờ ở ngân hàng chuyển tiền, các bạn có thể ngồi ở nhà đăng nhập ứng dụng chuyển tiền để chuyển bất kỳ ngân hàng nào hay bất cứ lúc nào.

Ứng dụng hiện nay mà ngân hàng áp dụng đó là Internet Banking ( Website) Mobile Banking ( app trên điện thoại) hoặc bank plus để chuyển tiền online nhanh chóng.

Ví dụ: Ứng dụng Mobile Banking là một trong những ví dụ điển hình về công nghệ tài chính của ngân hàng, đó là một app do ngân hàng quản lý và hợp tác với các công ty Fintech để phát triển.

Nhờ người sử dụng thẻ ATM có thể quản ký tài khoản của mình, xem lịch sử giao dịch, chuyển tiền cho số tài khoản, số điện thoại, số thẻ…một cách nhanh chóng và an toàn mà không cần đến ngân hàng.

Không chỉ vậy mà có thể nạp tiền điện thoại, thanh toán hóa đơn dịch vụ, sinh hoạt, mua vé máy bay, đặt phòng khách sạn.

Tác Động Của Fintech Đối Với Ngành Tài Chính

Fintech đã tác động mạnh mẽ với ngành tài chính như sau:

• Làm thay đổi kênh phân phối và các sản phẩm dịch vụ tài chính truyền thống: Tác động lớn nhất là đối với ngành dịch vụ ngân hàng. Chúng ta có thể thấy rõ qua xu thế ngày một phát triển mạnh trong những năm gần đây của mạng xã hội, ngân hàng kỹ thuật số, mobile banking, tablet banking, các kênh bán hàng qua internet,…
• Tổ chức tài chính, ngân hàng “không giấy”: Việc xu hướng này trở nên phổ biến cũng sẽ trở thành thách thức không hề nhỏ đối với các ngành dịch vụ tài chính truyền thống trong việc giảm dần vai trò của các chi nhánh. Đồng thời, sự cạnh tranh công nghệ tài chính hiện đại cũng sẽ trở nên gay gắt hơn trong các định chế tài chính.
• Hỗ trợ các ứng dụng công nghệ cao: Các Big Data sẽ giúp phân tích hành vi khách hàng, giúp các định chế tài chính thu thập dữ liệu bên ngoài và bên trong. Điều này nhằm tiết giảm các chi phí, hỗ trợ quá trình ra quyết định, nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng cho khách hàng.
• Thị phần các ngân hàng có xu hướng giảm bớt, “nhường sân” cho các công ty fintech: Dễ thấy nhất là thực trạng các ngân hàng hoàn toàn đứng ngoài cuộc trong dịch vụ tiền ảo Bitcoin – hệ thống tiền tệ mới có quy mô ngày một lớn mạnh trên phạm vi toàn cầu.
• Thị trường lao động lĩnh vực tài chính – ngân hàng có sự thay đổi: Công nghệ được dự đoán sẽ thay thế cho một lượng lớn nhân viên từ các tổ chức tài chính, bảo hiểm, công ty chứng khoán và ngân hàng,.. Thay vào đó, nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao (giỏi cả về công nghệ thông tin lẫn chuyên môn nghiệp vụ tài chính) được chú trọng.

Vai Trò Của Fintech 4.0 Đối Với Xã Hội Hiện Đại

Lợi Ích

Fintech 4.0 đã đem lại những lợi ích sau đối với xã hội:

• Việc ứng dụng công nghệ tài chính đã tạo ra các mô hình kinh doanh mới thay đổi kênh phân phối sản phẩm, dịch vụ tài chính truyền thống.
• Các Big Data giúp các tổ chức tài chính dễ dàng phân tích hành vi khách hàng, thu thập dữ liệu, giảm chi phí hạ tầng kỹ thuật, hỗ trợ quá trình ra quyết định để nâng cao chất lượng dịch vụ.
• Sự phát triển của công nghệ mới như xác thực sinh trắc học, định danh khách hàng điện tử… giúp giảm bớt các thủ tục hành chính, giúp tổ chức tài chính tiết kiệm nguồn nhân lực, khách hàng tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại.
• Fintech thu hút sự quan tâm của nhiều Startup trong thời gian qua vì không yêu cầu nguồn vốn lớn và không cần nhiều chi nhánh như hệ thống ngân hàng truyền thống.
• Tạo ra giải pháp cho khách hàng ở vùng sâu, vùng xa khó tiếp cận được các dịch vụ tài chính do rào cản về địa lý, thủ tục. Fintech còn giúp các nhóm khách hàng cá nhân hoặc khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận được các dịch vụ tài chính tốt hơn. Các đối tượng khách hàng này thường bị ngân hàng từ chối vì không đáp ứng được các điều kiện về vốn và tài sản.
• Fintech còn cung cấp danh mục sản phẩm tài chính đa dạng nhờ sự phát triển của công nghệ. Đồng thời đảm bảo phục vụ khách hàng 24/7, tại bất cứ nơi đâu có kết nối internet.

Thách Thức

Tuy mang lại rất nhiều lợi ích nhưng Fintech cũng chứa đựng nhiều thách thức như:

• Doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều nguy cơ đến từ việc gian lận tài chính, tội phạm công nghệ, phát tán mã độc, lỗ hệ thống. Giải pháp công nghệ thông tin càng hiện đại thì rủi ro càng nhiều, một sự cố xảy ra có thể dẫn đến rủi ro của toàn bộ hệ thống.
• Các quy định của pháp luật hiện hành chưa theo kịp tốc độ phát triển của của Fintech. Điều này là nguyên nhân dẫn đến các vụ lừa đảo liên quan đến Fintech trong thời gian gần đây như: kinh doanh tiền điện tử, lừa đảo góp vốn mua máy đào tiền ảo…
• Chính vì sự thuận tiện của Fintech nên nhiều người sử dụng các dịch vụ tài chính mà không hiểu về sản phẩm, không có kiến thức nền tải, không biết cách bảo mật thông tin. Những sơ hở này dễ khiến người tiêu dùng bị lừa đảo, bị tội phạm công nghệ tấn công chiếm đoạt tiền…
• Thị phần của các ngân hàng có thể bị giảm bớt để chia sẻ với các công ty Fintech.
• Sự thay đổi của công nghệ có thể làm thay đổi lớn về mặt nhân sự làm việc tại các quầy giao dịch truyền thống tại ngân hàng. Với xu hướng phát triển “ngân hàng không giấy tờ”, “tổ chức tài chính không giấy tờ” sẽ giảm bớt các chi nhánh, phòng giao dịch ngân hàng, các tổ chức tài chính trong tương lai.

1 Số Lĩnh Vực Tài Chính Liên Quan Đến Fintech

Một số lĩnh vực lớn của Fintech hiện nay có thể kể đến:

• Tiền điện tử (Cryptocurrency): Là một giao thức mật mã hay một hệ thống mã hoá phức tạp dùng để chuyển hoá dữ liệu nhạy cảm nhằm bảo tồn giá trị của các đơn vị trao đổi. Tiền mã hoá được xây dựng bằng mật mã toán học và các nguyên tắc kỹ thuật máy tính tiên tiến nhất, khiến cấu trúc của nó không thể bị phá vỡ. Do đó các đơn vị giá trị của Tiền mã hoá được bảo vệ khỏi các hình thức giả mạo hay gian lận.
• Công nghệ Blockchain: Đây là một công nghệ cho phép truyền tải dữ liệu một cách an toàn dựa vào hệ thống mã hoá vô cùng phức tạp, tương tự cuốn sổ cái kế toán của một công ty, nơi mà tiền mặt được giám sát chặt chẽ. Trong trường hợp này Blockchain là một cuốn sổ cái kế toán hoạt động trong lĩnh vực kỹ thuật số.
• Ethereum: Một dạng khác của Blockchain, nền tảng của loại tiền ảo nổi thứ 2 Ether (ETH).
  Hợp đồng thông minh: Sử dụng các chương trình máy tính (thường là Blockchain) để tự động thực hiện các nghĩa vụ giữa người mua và người bán.
• Ngân hàng mở (open banking): Khái niệm này dựa trên Blockchain và các vị trí mà bên thứ ba cần có để truy cập vào dữ liệu ngân hàng nhằm xây dựng các ứng dụng tạo mạng kết nối của các tổ chức tài chính và nhà cung cấp bên thứ ba.
  Insurtech: Công nghiệp bảo hiểm, thông qua sử dụng công nghệ để cung cấp các dịch vụ bảo hiểm đơn giản hơn và hiệu quả hơn.
• Regtech (regulator technology): Là loại hình công nghệ giúp các công ty dịch vụ tài chính đáp ứng các quy tắc tuân thủ về tài chính, đặc biệt là các quy định về chống rửa tiền và chống gian lận thông qua những quy định về xác minh thông tin khách hàng của các tổ chức tài chính.
• Robo-advisors (người máy cố vấn Betterment): Sử dụng các thuật toán để tư vấn và hỗ trợ người dùng đưa ra những quyết định tài chính nhằm giảm chi phí quản lý.
• Unbanked/ Underbanked: Là các dịch vụ nhằm phục vụ những cá nhân không thể tiếp cận được các dịch vụ ngân hàng truyền thống do có hoàn cảnh khó khăn hoặc thu nhập thấp.
• An ninh mạng: Do sự gia tăng hoạt động tội phạm mạng và sự lưu trữ phi tập trung dữ liệu, an ninh không gian mạng và Fintech được lồng vào nhau để đảm bảo hiệu quả.

Fintech Có Lừa Đảo Không?

Bất cứ lĩnh vực nào cũng mang đến lợi ích và bất cập nhất định, chứ không thể hoàn hảo. Fintech cũng vậy, nó có các dịch vụ tiện lợi cho khách hàng và tiềm ẩn một vài mối nguy cơ về lừa đảo tinh vi thời đại công nghệ số phát triển.

Các hình thức lừa đảo mà bạn cần nhận dạng của công ty Fintech:

• Mở các khóa học với học phí cao mà không có giá trị thật
• Cung cấp các công cụ robot kém chất lượng, nhằm lừa tiền khách hàng
• Kêu gọi: mời thành viên mới để được nhận hoa hồng, không khác gì đa cấp
• Đề ra các dự án ma, lợi nhuận siêu to khổng lồ để dẫn dụ khách hàng nhẹ dạ

Nếu có những dấu hiệu này thì bạn tuyệt đối không giao dịch để tránh tổn thất. Bởi vì chẳng có một công ty uy tín nào lại mời chào, kêu gọi, bịa đặt những lợi ích trên trời để khách hàng mờ mắt như vậy.

Như vậy không thể tránh khỏi vấn đề có lừa đảo nhưng cũng dễ nhận diện, nên bạn không phải lo. Hãy tham khảo những tổ chức uy tín để không gặp phải rắc rối.

Tổng Kết

Trên đây là toàn bộ những thông tin giải đáp thắc mắc Fintech là gì? Cũng như những tác động của nó đến xã hội. Hy vọng đó sẽ là chia sẻ hữu ích giúp các bạn hiểu rõ hơn về công nghệ tài chính để có thể nắm bắt các vấn đề theo xu hướng, nhu cầu của xã hội.

Xem thêm:

Kế toán ngân hàng là gì? Vai trò nhiệm vụ là làm gì?

Tín dụng ngân hàng là gì? Đặc điểm của tín dụng ngân hàng

Lợi tức là gì? Ý nghĩa và công thức tính chi tiết

Lãi gộp là gì? Phương thức tính chi tiết

Lãi kép là gì? sức mạnh của lãi kép khi gửi tiết kiệm

Bài viết được biên tập bởi: VayOnlineNhanh.Vn