Phát mại tài sản là gì? ngân hàng phát mãi tài sản khi nào?

Hiện nay, ngân hàng sẽ phát mại tài sản khi người vay vốn tài sản bằng phương thức thế chấp tài sản mà không thanh toán khoản vay hoặc vi phạm nghĩa vụ thanh toán quy định trong hợp đồng thế chấp tài sản.

Để hiểu thêm phát mại tài sản là gì? Cách tránh bị phát mại khi vay thế chấp. Các bạn hãy theo dõi bài viết này của VayOnlineNhanh nhé!

Phát Mại Tài Sản Là Gì?

Phát mại tài sản là hình thức mà ngân hàng hoặc đơn vị đứng ra cho người vay vốn công bố và bán tài sản bảo đảm của khách hàng công khai theo thủ tục do pháp luật quy định, vì khách hàng không có khả năng chi trả và thanh lý hợp đồng vay vốn đã ký kết.

Hiểu đơn giản, phát mại tài sản là công bố và bán tài sản công khai theo thủ tục do pháp luật quy định để thanh toán nợ.

Ví dụ: Đối với một doanh nghiệp, hoặc đơn vị kinh doanh khi lâm vào tình huống phá sản hay chấm dứt hoạt động, doanh nghiệp bắt buộc phải bán các tài sản của mình để thực hiện các nghĩa vụ thanh toán. Phần tài sản còn lại sau khi đã hoàn tất các nghĩa vụ trả nợ sẽ được chia đều cho các cổ đông theo tỉ lệ cổ phần nắm giữ.

Ngân Hàng Có Quyền Phát Mại Tài Sản Thế Chấp Không?

Theo như quy định của pháp luật, ngân hàng được quyền phát mại hoặc đấu giá tài sản theo phương thức thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng đã giao kết.

Khi thực hiện ký hợp đồng vay vốn thế chấp, ngân hàng và bên vay vốn sẽ thỏa thuận điều kiện về việc xử lý tài sản đảm bảo. Theo đó, nếu bên vay vốn vi phạm nghĩa vụ trả nợ thì ngân hàng hoàn toàn có quyền yêu cầu bên vay vốn chuyển giao tài sản đã thế chấp để tiến hành phát mại.

Trong trường hợp bên vay vốn không tự nguyện bàn giao lại tài sản thế chấp, để đảm bảo pháp lý và tránh rủi ro khi xử lý tài sản, thì bên ngân hàng sẽ khởi kiện ra tòa để giải quyết tranh chấp.

Khi Nào Thì Bị Ngân Hàng Phát Mại Tài Sản Thế Chấp?

Theo điều 303 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định, nếu người vay vốn thế chấp tài sản nhưng không thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ đúng hạn theo như thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp thì ngân hàng có quyền phát mại tài sản theo các phương thức sau:

• Bán đấu giá tài sản.
• Ngân hàng tự bán tài sản.
• Ngân hàng nhận tài sản để thay thế cho nghĩa vụ trả nợ của bên vay vốn.
• Phương thức khác.

Nếu như trong hợp đồng vay vốn không thỏa thuận phương thức xử lý tài sản đảm bảo thì tài sản đó sẽ được bán đấu giá ( trừ khi có quy định khác của pháp luật). Nếu người vay vốn vi phạm hợp đồng thế chấp, không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán đúng hạn thì không có quyền định đoạt tài sản.

Quy Trình Và Thủ Tục Phát Mại Tài Sản Thế Chấp Tại Ngân Hàng

Quá trình xử lý tài sản bảo đảm cần phải được thực hiện một cách công khai và minh bạch để cho mọi người cùng được biết, nhằm bảo đảm tính khách quan để bảo về được quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia giao dịch.

Các cá nhân và tổ chức có liên quan và phù hợp với những quy định theo các trình tự thủ tục theo quy định của Luật đấu giá tài sản và Luật đất đai (nếu tài sản phát mại tài sản là đất đai) và những văn bản của pháp luật có liên quan.

Các bước của thủ tục phát mại tài sản được thực hiện như sau:

Bước 1: Thông báo về việc xử lý phát mại tài sản

Người xử lý tài sản sẽ ra thông báo bằng văn bản về việc phát mại tài sản bảo đảm cho hai bên cùng nhận tài sản bảo đảm khác theo đúng địa chỉ được lưu trữ tại các cơ quan đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý những tài sản bảo đảm trước khi xử lý tài sản bảo đảm.

Theo đúng quy định của pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm gồm những nội dung chủ yếu bao gồm:

• Văn bản cần nêu rõ lý do tài sản bị xử lý
• Mô tả những thông tin về tài sản
• Các nghĩa vụ được bảo đảm
• Các thông tin về địa điểm xử lý tài sản và thời gian và phương thức xử lý tài sản bảo đảm

Bước 2: Định giá tài sản

Trường hợp không có bất kỳ thỏa thuận thì tài sản được định giá thông qua tổ chức định giá tài sản hoặc có thể bên bảo đảm và bên nhận bảo đảm có quyền thỏa thuận về giá tài sản bảo đảm. Trong quá trình định giá cần được bảo đảm được tính khách quan, phù hợp với giá thị trường để có thể thực hiện phát mại tài sản.

Bước 3: Bán tài sản

Vào trước thời điểm xử lý tài sản bảo đảm mà bên bảo đảm thực hiện đủ nghĩa vụ của mình đối với bên nhận bảo đảm, đồng thời thanh toán các chi phí phát sinh thì có quyền nhận lại tài sản đó. Trừ trường hợp pháp luật có các quy định khác về thời điểm được nhận lại tài sản bảo đảm trước khi xử lý.

Trong trường hợp không có thoả thuận nào về phương thức xử lý tài sản bảo đảm hoặc không thực hiện nghĩa vụ thì những tài sản này được bán đấu giá. Số tiền thu được từ việc xử lý khi phát mại tài sản quyền sử dụng đất được thanh toán trước cho chủ sở hữu tài sản. Trừ trường hợp có thỏa thuận khác gồm những nội dung như sau:

• Tên tài sản và nơi có tài sản đấu giá
• Tên của tổ chức đấu giá, người có tài sản đấu giá và địa chỉ của tổ chức đấu giá tài sản, người có tài sản đấu giá
• Thời gian đấu giá tài sản và địa điểm đấu giá tài sản
• Thời gian, địa điểm đăng ký tham gia đấu giá
• Điều kiện và cách thức đăng ký tham gia đấu giá
• Giá khởi điểm của tài sản đấu giá trong những trường hợp công khai giá khởi điểm; tiền đặt trước

Bước 4: Thanh toán số tiền có được từ việc xử lý phát mại

Số tiền thu được từ việc xử lý tài sản sau khi thanh toán chi phí bảo quản hồ sơ và thu giữ, xử lý phát mại tài sản cầm cố, thế chấp được các bên thanh toán theo thứ tự ưu tiên theo đúng quy định, sự thỏa thuận hoặc pháp luật.

Trường hợp số tiền có được từ việc xử lý tài sản sau khi đã thanh toán chi phí bảo quản, thu giữ, xử lý nhỏ hơn giá trị tài sản thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm. Trừ trường hợp các bên đã có thỏa thuận bổ sung tài sản bảo đảm thì phần nghĩa vụ chưa được thanh toán được xác định là nghĩa vụ không có bảo đảm và hai bên phải thực hiện nghĩa vụ của mình khi xử lý phát mại về quyền sử dụng tài sản.

Trường hợp số tiền nhận được từ xử lý tài sản bảo đảm sau khi thanh toán cho những chi phí thu giữ các tài sản được phát mại tài sản. Quá trình bảo quản và xử lý các tài sản thế chấp và cầm cố lớn hơn so với giá trị nghĩa vụ cần được bảo đảm thì số tiền sau khi có được nếu chênh lệch sẽ được trả cho người có tài sản còn lại nếu có.

Bước 5: Chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản cho người kế sở hữu sau khi xử lý tài sản bảo đảm

Trong trường hợp pháp luật quy định về việc chuyển quyền sở hữu, sử dụng tài sản phải có sự đồng ý bằng văn bản từ chủ sở hữu. Hợp đồng mua bán tài sản giữa chủ sở hữu tài sản hoặc có thể người thi hành án với người mua tài sản về việc xử lý tài sản sau phát mại tài sản cần bảo đảm về hợp đồng cầm cố tài sản và thế chấp tài sản được dùng để thay thế cho các loại giấy tờ này.

Thủ tục chuyển quyền sở hữu cho người có quyền sử dụng tài sản bảo đảm cần được thực hiện theo quy định của pháp luật về đăng ký quyền sở hữu và quyền sử dụng tài sản sau khi xử lý được thực định từ pháp luật.

Sau đó thì người nhận chuyển quyền sở hữu đất, cũng như quyền sử dụng tài sản đó được văn phòng đăng ký đất đai các cấp có thẩm quyền cung cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản cho người sử dụng đất theo đúng quy định.

Các Phương Thức Phát Mại Tài Sản Thế Chấp Tại Ngân Hàng

Nếu trong trường hợp người thế chấp tài sản không thực hiện nghĩa vụ hoặc vi phạm nghĩa vụ quy định tại hợp đồng thế chấp tài sản thì ngân hàng sẽ thi hành phát mại tài sản thế chấp thông qua các phương thức theo quy định tại Điều 303 Bộ luật dân sự năm 2015 bao gồm:

Bán Đấu Giá

Theo quy định thì đấu giá tài sản là hình thức bán tài sản thông qua thủ tục trả giá công khai giữa nhiều người muốn mua và người trả giá cao nhất là người được quyền mua tài sản bán.

Nếu căn cứ quy định của Luật đấu giá tài sản thì “Bán đấu giá tài sản là hình thức bán tài sản công khai theo phương thức trả giá lên, có từ hai người trở lên tham gia đấu giá theo nguyên tắc và trình tự, thủ tục được quy định tại Nghị định này. Phương thức trả giá lên là phương thức trả giá từ thấp lên cao cho đến khi có người trả giá cao nhất.”

Bên Nhận Bảo Đảm Tự Bán Tài Sản

Trường hợp trong giao dịch bảo đảm có thỏa thuận hoặc được bên bảo đảm đồng ý thì bên nhận bảo đảm có thể tự bán tài sản để bù đắp lại giá trị nghĩa vụ do bên có nghĩa vụ không thực hiện.

Bên Nhận Bảo Đảm Nhận Tài Sản

Thông thường khi xác lập biện pháp bảo đảm thì giá trị của tài sản bảo đảm bằng hoặc lớn hơn nghĩa vụ được bảo đảm, cho nên các bên có thể thỏa thuận bên nhận bảo đảm nhận chính tài sản đó để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ. Trường hợp giá trị tài sản bảo đảm lớn hơn nghĩa vụ thì bên nhận bảo đảm phải thanh toán lại cho bên bảo đảm và ngược lại.

Phương Thức Khác

Đây có thể là phương thức luật dự phòng và cho phép các bên thỏa thuận về cách thức xử lý tài sản bảo đảm.

Trường hợp không có thỏa thuận về phương thức xử lý tài sản bảo đảm theo quy định trên thì tài sản được bán đấu giá, trừ trường hợp luật có quy định khác.

1 Số Lưu Ý Khi Vay Thế Chấp Để Tránh Bị Phát Mãi Tài Sản

Để không rơi vào trường hợp bị phát mại tài sản, bạn cần chú ý như sau:

• Người vay vốn cần thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ của mình đã thỏa thuận trong hợp đồng với bên ngân hàng.
• Thanh toán dư nợ gốc, lãi và phí phát sinh nếu có đúng ngày.
• Không để quá hạn nên nợ chú ý, nợ xấu và bắt buộc bị phát mại tài sản.

Tổng Kết

Như vậy bạn đã hiểu phát mại tài sản là gì? Đây là quá trình ngân hàng công bố bán tài sản bảo đảo công khai theo pháp luật quy định để thanh toán khoản nợ mà bạn không có khả năng chi trả đúng hạn trong hợp đồng thế chấp. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn!

Tìm hiểu thêm:

Giải chấp là gì? Thủ tục giải chấp ngân hàng hiện nay thế nào?

Vay dài hạn là gì? Là vay trong bao lâu?

vay trung hạn là khoản vay trong bao lâu?

Thủ tục và điều kiện vay thế chấp xe o tô cũ tại ngân hàng hiện nay

Hướng dẫn vay thế chấp sổ đỏ Techcombank chi tiết từ A – Z

Bài viết được biên tập bởi: VayOnlineNhanh.Vn